İstanbul’un Büyükçekmece ilçesinde yer alan Sancaklar Camii 2011 yılında inşasına başlanmış olup 2014 yılında ilk cuması ile de hizmete açılmıştır. Mimar Emre Arolat tarafından tasarlanan bu camii 2015 yılında Archdaily Yılın Dini Yapısı Ödülünü kazanmıştır. Sadece İstanbul’un ya da Türkiye’nin değil tüm dünyada yapılmış en lginç ve modern cami tasarımlarından biridir.
Sancaklar Camii’nin alışılmış cami mimarisinden farklı bir yapıda olması dolayısıyla, yapılmaya başlandığı günden itibaren günümüze kadar gerek projesi, gerek inşaat süreci, gerekse ‘camii nasıl olmalıdır?’ sorusuna vermiş olduğu özgün cevaplar ile kesinlikle herkesin gidip görmesi gereken bir mimari eserdir. Bu camii özellikle klasik camii veya dini yapı formuna sahip değildir. Daha modern bir camii olan Sancaklar Camii İstanbul’un merkezine uzak konumuyla açıldığı günden bu yana meraklı insanları daha çok kendisine çekmektedir. Sancaklar Camii’ye ibadet edenlerin gelmesinin yanı sıra merak edip gelenler çoğunluktadır. Konumu nedeniyle buraya ibadet için gelenlerin sayısı merak edip gelen kişilerin sayısından çok daha azdır.
Sancaklar Camii’si yapıldığı günden itibaren birçok ödül almıştır. İslam inancının özünden yola çıkılarak kurgulandığı bilinen bu camiinin tasarımı özellikle sade bir tasarım olması ve topografya ile bütünleşen kütlesi ile dikkat çekmektedir. Açıldığı günden bu zamana kadar hakkında toplumun birçok tabakasından çok farklı eleştirilere sebep olmuş olsa da hala farklılığını ve önemini korumaktadır. Ayrıca Sancaklar Camii Hz. Muhammed’e ilk vahiy geldiği Hira mağarasından esinlenerek inşa edilmiştir ve Mağara Camii olarak da anılmaktadır.
Marmara Bölgesi’nde ikonik ve tarihi yapılar arasında gezilecek önemli yerlerden birisi olan Sancaklar Camii tarihi bir yapı olmasa da Türk Mimarlığı için öneminden dolayı yerini almaktadır. Sancaklar Camii’nin en ilgi çeken özelliği ise cami mimarisini bazı metaforlar ve stilize elemanlar kullanarak sadeleştirilmiş olmasıdır. Emre Arolat’ın bu tasarım için çıkış noktasını oluşturan Kur’an’da geçen İsra suresinin ‘ yeryüzünde böbürlenerek yürüme, yeri yaramazsın, boyca dağlara ulaşamazsın’ ayeti olmuştur. Mimar bu başlangıç kavramı ile bugüne kadar yapılan camiler ve bu camileri yapan mimarlar ile yarışmayarak mütevazi bir eser tasarlamıştır. İşverenin de projeye inanması ve desteklenmesi sonucunda ise uygulama istenen bir kalitede tamamlanmıştır.
Sancaklar Camii Özellikleri
Sancaklar Camii 7400 metrekare alan üzerine inşa edilmiştir ve 1200 metrekare kapalı alanı bulunmaktadır. Bu da 650 kişinin aynı anda ibadet etmesine olanak sağlamaktadır. Mimarisinde özellikle sade, gösterişten uzak ve mütevazi olmasına özen gösterilmiştir. Camii eğimli bir arazi üzerine inşa edilmiştir ve yerin altındaymış hissi verilmiştir. Minaresi dikdörtgen şeklinde olurken özel led ışıkları ile de aydınlatma sağlanmıştır. Aydınlatma alanında önemli bir destek oluşturan ise özellikle Mihrap duvarlarından sızan gün ışığından faydalanılmasıdır. Ayrıca safların kademeli olması da iç mimarisindeki farklı bir detay olmaktadır. Camiinin inşasında kayrak ve bazalt taşlar kullanılmıştır. Boya seçimlerinde ise kimyasal boya hiçbir şekilde kullanılmamıştır.
İç ve dış ortam arasında belirgin bir sınır çizilen camiinin üst avlusunu çevreleyen yüksek duvarlar bulunmaktadır. Avludaki merdivenler aşağı doğru inmektedir ve bu şekilde cami bütünü ile toprakla bütünleşmiş olmaktadır. Sancaklar Camii’nin iç mimarisinde hiçbir gereksiz ve abartılı süslemeye yer verilmemiştir. Camii daha çok şık ve sade bir konsepte sahiptir.
Kıble duvarındaki yarıklar hem güneş ışınlarının mekana sızmasını sağlamakta hem de ibadet alanının yönelimini güçlendirmektedir. Ayrıca Sancaklar Camii’de oldukça zengin bir kütüphane de yer almaktadır.
Sancaklar Camii’nin Aldığı Ödüller
Sancaklar Camii mimarisi ve tasarımı ile sadece Türkiye’de değil tüm dünyada modern camiiler listesinde ilk sıralarda yer almaktadır ve açılmadan önce yani henüz yapım aşamasında iken bile ödüllere aday gösterilmeye başlanmıştır.
2011 yılında Barselona’da yapılan Dünya Mimarlık Festivali’nde Geleceğin Projesi ödülünü almış olan camii 2014 yılında ibadete açılmıştır. Singapur’da ise 2013 yılında yapılan Dünya Mimarlık Festivali kapsamında Dini Yapılar kategorisinde Dünya Birincilik Ödülünü almıştır. 2014 yılında da Mimarlar Odası Ulusal Mimarlık Ödülleri’nde Yapı Ödülü’nü almıştır. Aradan bir yıl geçtikten sonra 2015 yılında Londra Tasarım Müzesi’nin düzenlemiş olduğu Yılın Tasarımı Seçkisi’nde finalist olmuş olan Sancaklar Camiisi yine 2015 yılında Mies Van Der Rohe Avrupa Ödülleri’nde en iyi 40 yapı arasında bulunmaktadır. WAC (Dünya Mimarlık Birliği) tarafından 2016 yılında Yılın En İyi Dini Yapısı Ödülü’nü de almıştır. Ayrıca 2018 yılında İngiltere Mimarlar Enstitüsü (RIBA) tarafından RIBA Uluslarası Mimarlık Ödülü başvuruları arasındaki en iyi 20 yeni yapı arasında yer almıştır ve Mükemmellik Ödülü verilmiştir.
Sancaklar Camii’nin Mimari Kimdir?
Tasarımı Mimar Emre Arolat tarafından hazırlanan Sancaklar Camii’nin Sancaklar Vakfı tarafından yaptırılmış aydınlatma projesi Dtudio Lighting Desing tarafından yapılmıştır. Elektrik projesini HB Teknik Elektrik Mühendislik tarafından yapılmışken Statik projesi ise Balkar Mühendislik tarafından yapılmıştır.
Sancaklar Camii’ye Nasıl Gidilir?
Aldığı ödüller ile ünlenmiş olan Sancaklar Camii’ye ulaşım için toplu taşıma olanakları oldukça sıkıntılıdır ve birçok aktarma yapılması gerekmektedir. Çünkü camii Büyükçekmece ilçesinin yukarısında TEM’e yakın bir alanda ve Karaağaç mahallesi ve Sırtköy Mevkiinde bulunmaktadır. Özel araçlar ile camiiye ulaşım kolaylıkla sağlanabilir. Özel araçlar ile ulaşım için öncelikle Büyükçekmece ilçesine gidilmesi gerekir. Büyükçekmece Toksanan Vadisinde bulunan Camiiye taksi ile de ulaşım sağlanabilmektedir. Özel araçları ile gelmek isteyen kişiler t- Tem otoyolundan Edirne istikametine doğru ilerlemeleri gerekir. Buradan da Hadımköy çıkısından Fatih Üniversitesi yönüne devam edilip Sancaklar Camii’ye ulaşım sağlamak mümkündür.
Bununla birlikte Beylikdüzü ilçesinden Fatih Üniversitesi kampüsü ya da Beykent Üniversitesi kampüsünden geçen otobüslere veya minibüslere binilirse Sancaklar Camii yakınında inilebilir.
Bu tarihi yerle birlikte İstanbul’un güzide eserlerini görmek için tekne kiralama seçeneklerimizi inceleyebilirsiniz.